Doğal Sayılar ve Tam Sayılar


Doğal sayılar – tam sayılar

rakam        : sayıları ifade etmeye yarayan sembollere “ rakam” denir.
                       {0,1,2,,3,,4,5,6,7,8,9}   ONLUK SİSTEMİN RAKAMLARIDIR.
                        { 0,1,2}     ÜÇLÜK SİSTEMİN RAKAMLARIDIR.
ÖRNEK         :  x ve y farklı rakamlar ise x + y   ve   x .y nin en büyük değeri nedir?
*               x + y = 17   x . y = 72
ÖRNEK         : x ve y rakam olmak üzere  x + y    ve  x . y nin en büyük değeri nedir?
                        x + y = 18              x . y = 81
SAYI              : Rakamların bir çokluk belirtecek şekilde bir araya getirilmesiyle oluşturulan ifadeye “sayı” denir.
NOT               : Her rakam bir sayıdır , fakat her sayı bir rakam değildir.
                        72 sayıdır fakat rakam değildir
                        7 hem sayı , hem de rakamdır

DOĞAL SAYILAR

N = {0,1,2,3,4,.............} Kümesinin her bir elemanına “doğal sayı” denir.
N+ = { 1,2,3,4,..............} Kümesinin elemanlarına “ sayma sayıları”   veya “pozitif doğal sayılar” denir.
ÖRNEK         : a ve b doğal sayıdır.
                        a + b = 11  ise a . b nin alabileceği en büyük ve en küçük değerleri nedir?

TAM SAYILAR

 Z = { ...........-3,-2,-1,0,1,2,3,..........}Þ tam sayılar
Z- = { .................-4,-3,-2,-1} Þ negatif tam sayılar
Z+= {1,2,3,4,........................} Þpozitif tam sayılar
 ÖRNEK        : a , b , c Î Z olmak üzere
                        a . b = 21       ,     b . c = - 15  ise a . b . cnin en küçük değeri nedir?

SAYI ÇEŞİTLERİ

1-) Çift sayılar            : n Î Z olmak üzere “2n” genel ifadesiyle belirtilen tam sayılara “çift sayı” denir
                          Ç = { ........-4,-2,0,2,4,.........}
2-) Tek sayılar : nÎ Z olmak üzere 2n + 1   veya 2n – 1 genel ifadesiyle belirtilen tam sayılara “tek sayı” denir
                          T = { ........-5,-3,-1,1,3,5,.........}
NOT    : 2 ile bölündüğünde  0 kalanını veren tam sayılara “çift sayı”  , 1 kalanını veren tam sayılara “tek sayı” denir.

T ± T = Ç                               T . T = T                     n Î Z+ için
T ± Ç = T                               T . Ç = Ç                    T n = T
Ç ± T = T                               Ç . T = Ç                    Ç n = Ç
Ç ± Ç = Ç                              Ç . Ç = Ç

ÖRNEK         : a , b, c Î Z+ olmak üzere
                       ise a ve b nasıl sayılardır?
ARDIŞIK SAYILAR          :  n Î Z olmak üzere
                                   Ardışık tam sayılar         n , n + 1 , n + 2 , n + 3 ,............
                                   Ardışık çift sayılar         2n , 2n + 2 , 2n + 4 ,.................
                                   Ardışık tek sayılar         2n – 1 , 2n + 1 , 2n + 3 ,............
                                   3’ ün katı olan ardışık sayılar     3n , 3n +3 ,3n +6............
ÖRNEK         : Ardışık üç çift tam sayının toplamı 66 ise bu sayıların en büyüğü kaçtır?

ÖRNEK         : a ,b ,c ardışık üç tek sayı  ve  a < b < c dir.Buna göre
                        ( a – c ) . ( b – c ) – ( a – b ) 3 = ?

ARDIŞIK SAYILARIN TOPLAMI

1 + 2 + 3+...........+ n =
2 + 4 + 6+........+ 2n = n.( n + 1 )

1 +  3  + 5 +.........+ ( 2n – 1 ) = n 2
ASAL SAYILAR      : 1 ve kendisinden başka pozitif böleni olmayan 1’ den büyük doğal sayılara “asal sayı” denir.
                                    2 ,3,5,7,11,13,17............asal sayıdır.
NOT    : 1 asal sayı değildir.
ARALARINDA ASAL SAYILAR : 1’ den başka ortak böleni olmayan sayılara “aralarında asal sayılar” denir.
                        4 ile 7   aralarında asaldır
                        9  ile 25 aralarında asaldır
15    ile 21 aralarında asal değildir çünkü her ikisi de “3” ile bölünür.


Yorum Gönder

0 Yorumlar