Ribozomun Tanımı - Ribozomun Görevleri Nelerdir - Ribozom Hakkında
Ribozomlar her hücre içerisinde bulunan bir organeldirBakteri
hücresinde hiçbir organel bulunmasa bile mutlaka ribozom vardırBunun nedeni ise enzim ve proteinlerin her hücre için mutlaka olması gerektiğidirDolayısıyla enzim ve proteinlerde ancak ribozomlar tarafından üretildiği için ribozom her hücrede mutlaka vardırFakat sayı olarak hücreden hücreye farklı olabilir
Ribozomlar mikroskopla gözlendiklerinde küçük partiküller halinde görülürlerYalın gibi görünen bu partiküllerin bile fonksiyonlarını kusursuzca yerine getirebilmeleri açısından uygun bir morfolojik yapıya sahip olması, hücre içerisindeki dizaynı gözler önüne sermektedir
Ribozomlar bildiğimiz gibi mRNA yı okuduktan sonra doğru tRNA yı mRNA üzerine yerleştirip protein sentezini gerçekleştiren organeldirFakat mRNA yı okuma ve tRNA yı yerleştirme işlemi hücre tarafından hassasiyetle yürütülen bir sentez işlemidirRibozom ise üstlendiği bu hassas görevi mükemmel anatomik yapısı sayesinde yerine getirir
Şekilde biri büyük diğeri küçük iki adet ribozom " Alt birimi " görülmektedirBu alt birimlerin şekli bizim için oldukça anlamsız gibi gelsede protein üretimi için oldukça büyük önem taşırBu alt birimler bir araya gelip bağ kurduktan sonra " Ribozom kompleksi " ‘ ni meydana getirirler
Ribozomlar RNA ve proteinlerden meydana gelirlerRibzom üzerinde mRNA nın bağlanacağı bir bölge bulunurki bu bölge mRNA yı tanıyarak ribozoma tutunmasını sağlarRibozom aynı zamanda tRNA yıda tanıyacak şekilde özelleşmiştirmRNA nın ribozoma nasıl bağlandığını ve tRNA ların ribozom üzerinde nasıl konumlanıp protein sentezlediklerini bir şekille görelim
Birinci şekilde ribozom kompleksi ve bu kompleksin içerisinde ayırt edilen iki bölge görülmekte
Birisi P bölgesi diğeri A bölgesi olarak adlandırılan bu bölgeler, tRNA ların bağlanma bölgelerini temsil etmektedirler
İkinci şekilde, protein sentezini birinci tRNA ile başlatmış olan bir ribozom görülüyorProteini oluşturacak olan ilk amino asiti taşıyan tRNA ribozomun A bölgesine bağlanırBağlanmadan hemen sonra ribozom mRNA nın ikinci kodonunu (3 lü dizi) okumaya başlar ve tRNA yı P bölgesine doğru kaydırır
A bölgesi böylelikle boşalmış olur (3şekil)Ribozom böyle yaparak birinci amino asititn hemen arkasından gelen ikinci amino asit için yer açmış olurİkinci amino asit A bölgesine bağlandığında amino asitlerde yanyana gelecek ve birbirleriyle bağ yapacaklardır
Bu bağa " Peptid " bağı denirBinlerce amino asitin bağlanmış haline ise " Polipeptid " adı verilir
İnsanı hayranlık içerisinde bırakan bu sistem yanlızca bununlada sınırlı değildirHücre, proteine çok fazla ihtiyacı olduğu zamanlarda derhal protein sentezini başlatırFakat mRNA nın okunup tRNA ların okunan bu kodonlara göre bağlanması hücre için hızlı bir işlem değildir
Bu yüzden mRNA tıpkı kağıt fabrikalarında bir merdaneden çıkıp diğer bir merdaneye giren kağıtlar gibi, seri olarak dizilmiş ribozom kompleksleri tarafında ardı ardına okunurBunu aşağıdaki şekle bakarak açıklamaya çalışalım
0 Yorumlar