"Bu çocuğa iyi bakın, bir gün tüm Dünya onu tanıyacak." On yaşındaki Beethoven' ı tanıyabildiği kısa zaman içinde böyle demişti Mozart ve gerçekten yanılmadığını gösterdi zaman.
Beethoven, 1770 yılında Almanya' da (Bonn) doğdu. Alkole karşı olan zaafıyla bilinen Beethoven’ in babası Johann da saray müzisyeniydi. İlk piyano derslerini henüz dört yaşındayken babasından aldı. Katı bir insan olan babası çocuğunu çok zorluyor, henüz dört-beş yaşında olan ve parmakları piyanoya yetişemeyen çocuk bazen bu çalışmalar sırasında gözyaşı döküyordu. Kimse bilmese bile küçük çocuğun geleceği belliydi.
İlk müzik eğitimini babasından aldıktan sonra, 1779’da Christian Gottlob Neefe’ yle çalışmaya başladı. 1783’ te ilk bestesi olan Dressler’ in Marşı Üzerine Çeşitlemeler Neefe’ nin yardımıyla yayımlandı. 1786’ da Viyana’ ya yaptığı ziyaretin ardından, annesinin ölümü üzerine Bonn’ a geri döndü ve Kont Walstein’ ın hizmetine girdi. 4 yıl boyunca kontun orkestrasında viyola çaldı.
Annesinin ölümünden sonra Beethoven Viyana' ya geri döndü ve hayatının sonuna dek orada yaşadı. 1794' e dek Viyana aristokrasisi içindeki müzik aşıklarına saraylarda ve özel toplantılarda çaldı. 1795 yılına kadar halka açılmamıştı. Başlangıçta bir besteci olarak değil, bir piyanist ve öğretmen olarak adını duyurdu ve kısa zamanda üne kavuştu.
1798 yılında Beethoven işitme problemleri yaşamaya başladı. Bu tarihten itibaren 21 yıl boyunca hiç kimseyle iletişim kurmadı. Ancak 1819 yılına gelindiğinde yazarak insanlarla diyalog kurmaya başladı. 21 yıl boyunca çekilen yalnızlık çok derin acılar yaşamasına neden oldu. Beethoven bütün senfonilerini işitme problemi yaşamaya başladıktan sonra bestelemesi de dikkate değer bir olaydır.
Beethoven ömrü boyunca birkaç kadını sevmesine rağmen hiç evlenmemiştir. Bunlar içinde evlenmeye en çok yaklaştığı ve en çok sevdiği Ölümsüz Aşık’ tır. Kim olduğu kesin olarak bilinmemekle birlikte bu kadının, Frankfurtlu bir tüccarın karısı olan Antonie Brentano olduğu sanılmaktadır. Sevdiği kişiye kendini bütünüyle veren Beethoven, Diabelli Varyasyonları’ nı Ölümsüz Aşkı’ na adamıştır.
1826’ da kardeşi Karl ile Gneixendorf’ ta yaptığı tatilin ardından Viyana’ ya dönüşünde, siroz hastalığı iyice ilerlemiş, yataktan kalkamaz olmuştu. 26 Mart 1827’ de hava iyice bozmuş, durmadan yağmur yağıyordu. O sırada çakan büyük bir şimşekle Beethoven’ in odası aydınlandı. Aynı anda, yumruğunu havaya kaldıran Beethoven’ in gözleri birkaç saniyeliğine hayata meydan okurcasına açıldı ve ardından bir daha açılmamak üzere kapandı. Doktorlar bunun Beethoven’ in anlamlı bir hareketi değil, sadece ışığa karşı bir tür refleks olduğunu söylemektedirler. Beethoven yaklaşık 30.000 kişinin katıldığı bir cenaze töreninin ardından Wahring mezarlığına defnedildi. 1888’ de ise naaşı Viyana Merkez Mezarlığı’ na Schubert’ in mezarının yanına aktarıldı.
"Devam edin; sanatı yalnız uygulamayın onun kalbine nüfuz edin; bunu hak ediyor, çünkü sadece sanat ve bilim insanı tanrısallığa yüceltebilir." (Beethoven, 1812)
ESERLERİBeeethoven Eserleri "Opera " Sıralı Listesi | |
Opera 1 | : 3 Piano Trios (E-flat Major, G Major, c Minor) |
Opera 2 | : 3 Piano Sonatas No.1-3 (f Minor, A Major, C Major) |
Opera 3 | : String Trio (E-flat Major) |
Opera 4 | : String Quintet (E-flat Major) |
Opera 5 | : 2 Sonatas for Piano and Violoncello (F Major, g Minor) |
Opera 6 | : Sonata for Piano, 4 Hands (D Major) |
Opera 7 | : Piano Sonata No.4 (E-flat Major) |
Opera 8 | : Serenade for String Trio (D Major) |
Opera 9 | : 3 String Trios (g Major, D Major, c Minor) |
Opera 10 | : 3 Piano Sonatas No.5-7 (c Minor, F Major, D Major) |
Opera 11 | : Clarinet Trio (B-flat Major) |
Opera 12 | : 3 Violin Sonatas No.1-3 (D Major, A Major, E-flat Major) |
Opera 13 | : Piano Sonata No.8 (c Minor) ("Pathétique") |
Opera 14 | : 2 Piano Sonatas No.9-10 (E Major, G Major) |
Opera 15 | : Piano Concerto No.1 (C Major) |
Opera 16 | : Quintet for Winds and Piano (E-flat Major) |
Opera 17 | : Horn Sonata (F Major) |
Opera 18 | : 6 String Quartets (F Major, G Major, D Major, c Minor, A Major, B-flat Major) |
Opera 19 | : Piano Concerto No.2 (B-flat Major) |
Opera 20 | : Septet (E-flat Major) |
Opera 21 | : Symphony No.1 (C Major) |
Opera 22 | : Piano Sonata No.11 (B-flat Major) |
Opera 23 | : Violin Sonata No.4 (a Minor) |
Opera 24 | : Violin Sonata No.5 (F Major) ("Spring") |
Opera 25 | : Serenade for Flute, Violin, Viola (D Major) |
Opera 26 | : Piano Sonata No.12 (A-flat Major) |
Opera 27 | : 2 Piano Sonatas |
No.13 (E-flat Major) ("Sonata quasi una fantasia") | |
No.14 (c-sharp Minor) ("Moonlight") | |
Opera 28 | : Piano Sonata No.15 (D Major) ("Pastorale") |
Opera 29 | : String Quintet (C Major) |
Opera 30 | : 3 Violin Sonatas No.6-8 (A Major, c Minor, G Major) |
Opera 31 | : 3 Piano Sonatas No.16-18 (G Major, d Minor, E-flat Major) |
Opera 32 | : Song ("An die Hoffnung") |
Opera 33 | : 7 Bagatelles for Piano |
(E-flat Major, C Major, F Major, A Major, C Major, D major, A-flat Major) | |
Opera 34 | : Variations for Piano (F Major) |
Opera 35 | : Variations for Piano (E-flat Major) ("Eroica") |
Opera 36 | : Symphony No.2 (D Major) |
Opera 37 | : Piano Concerto No.3 (c Minor) |
Opera 38 | : Piano Trio (arrangement of Opera 20) (E-flat Major) |
Opera 39 | : 2 Preludes for Piano (C Major, C Major) |
Opera 40 | : Romance for Violin and Orchestra (G Major) |
Opera 41 | : Serenade for Flute and Piano (arrangement of Opera 25) (D Major) |
Opera 42 | : Notturno for Piano and Viola (arrangement of Opera 8) (D Major) |
Opera 43 | : Ballet ("The Creatures of Prometheus") |
Opera 44 | : Variations for Piano Trio (E-flat Major) |
Opera 45 | : 3 Marches for Piano, 4 Hands (C Major, E-flat Major, D Major) |
Opera 46 | : Song ("Adelaide") |
Opera 47 | : Violin Sonata No.9 (a Minor) ("Kreutzer") |
Opera 48 | : 6 Songs (after Gellert) |
Opera 49 | : 2 Piano Sonatas No.19-20 (g Minor, G Major) |
Opera 50 | : Romance for Violin and Orchestra (F Major) |
Opera 51 | : 2 Rondos for Piano (C Major, D Major) |
Opera 52 | : 8 Songs |
Opera 53 | : Piano Sonata No.21 (C Major) ("Waldstein") |
Opera 54 | : Piano Sonata No.22 (F Major) |
Opera 55 | : Symphony No.3 (E-flat Major) ("Eroica") |
Opera 56 | : Triple Concerto for Piano, Violin and Cello (C Major) |
Opera 57 | : Piano Sonata No.23 (f Minor) ("Appassionata") |
Opera 58 | : Piano Concerto No.4 (G Major) |
Opera 59 | : 3 String Quartets (F Major, e Minor, C Major) ("Razumovsky") |
Opera 60 | : Symphony No.4 (B-flat Major) |
Opera 61 | : Violin Concerto (D Major) |
Opera 62 | : Overture (c Minor) ("Coriolan") |
Opera 63 | : Piano Trio (arrangement of Opera 4) (E-flat Major) |
Opera 64 | : Sonata for Piano and Violoncello (arrangement of Opera 3) (E-flat Major) |
Opera 65 | : Aria ("Ah! perfido") |
Opera 66 | : Variations for Piano and Violoncello (F Major) |
(over "Ein Mädchen oder Weibchen" from Mozart's "Magic Flute") | |
Opera 67 | : Symphony No.5 (c Minor) |
Opera 68 | : Symphony No.6 (F Major) ("Pastorale") |
Opera 69 | : Sonata for Piano and Violoncello (A Major) |
Opera 70 | : 2 Piano Trios (D Major "Geistertrio", E-flat Major) |
Opera 71 | : Wind Sextet (E-flat Major) |
Opera 72 | : Fidelio |
Opera 73 | : Piano Concerto No.5 (E-flat Major) ("Emperor") |
Opera 74 | : String Quartet (E-flat Major) ("Harp") |
Opera 75 | : 6 Songs |
Opera 76 | : Variations for Piano (D Major) |
Opera 77 | : Fantasia for Piano (g Minor) |
Opera 78 | : Piano Sonata No.24 (F-sharp Major) |
Opera 79 | : Piano Sonata No.25 (G Major) |
Opera 80 | : Fantasia for Soli, Choir, Piano and Orchestra ("Choral Fantasy") |
Opera 81a | : Piano Sonata No.26 (E-flat Major) ("Les Adieux") |
Opera 81b | : Sextet for Strings and Horns (E-flat Major) |
Opera 82 | : 4 Ariettas and a Duet |
Opera 83 | : 3 Songs (after Goethe) |
Opera 84 | : Incidental Music to "Egmont" |
Opera 85 | : Oratorio ("The Mount of Olives") |
Opera 86 | : Mass (C Major) |
Opera 87 | : Trio for 2 Oboes and English Horn (C Major) |
Opera 88 | : Song ("Das Glück der Freundschaft") |
Opera 89 | : Polonaise for Piano (C Major) |
Opera 90 | : Piano Sonata No.27 (e Minor) |
Opera 91 | : "Wellington's Sieg" ("Battle Symphony") |
Opera 92 | : Symphony No.7 (A major) |
Opera 93 | : Symphony No.8 (F Major) |
Opera 94 | : Song ("An die Hoffnung") |
Opera 95 | : String Quartet (f Minor) ("Serioso") |
Opera 96 | : Violin Sonata No.10 (G Major) |
Opera 97 | : Piano Trio (B-flat Major) ("Archduke") |
Opera 98 | : Song Cycle ("An die ferne Geliebte") |
Opera 99 | : Song ("Der Mann von Wort") |
Opera 100 | : Song ("Merkenstein") |
Opera 101 | : Piano Sonata No.28 (A Major) |
Opera 102 | : 2 Sonatas for Piano and Violoncello (C Major, D Major) |
Opera 103 | : Wind Octet (E-flat Major) |
Opera 104 | : String Quintet (arrangement of Opera 1/no.3) (c Minor) |
Opera 105 | : 6 Variation Cycles for Flute and Piano |
Opera 106 | : Piano Sonata No.29 (B-flat Major) ("Hammerklavier") |
Opera 107 | : 10 Variation Cycles for Flute and Piano |
Opera 108 | : 25 Scottish Folksong Arrangements |
Opera 109 | : Piano Sonata No.30 (E Major) |
Opera 110 | : Piano Sonata No.31 (A-flat Major) |
Opera 111 | : Piano Sonata No.32 (c Minor) |
Opera 112 | : "Meeresstille und glückliche Fahrt" |
Opera 113 | : "Die Ruinen von Athen" |
Opera 114 | : Choir for "Die Weihe des Hauses" |
Opera 115 | : Overture ("Namensfeier") |
Opera 116 | : Terzet ("Tremata, empi, tremata") |
Opera 117 | : "König Stephan" |
Opera 118 | : "Elegischer Gesang" |
Opera 119 | : 11 Bagatelles for Piano |
Opera 120 | : 33 Variations for Piano ("Diabelli") |
Opera 121a | : Variations for Piano Trio (G Major) |
Opera 121b | : "Opferlied" |
Opera 122 | : "Bundeslied" |
Opera 123 | : Mass (D Major) ("Missa Solemnis") |
Opera 124 | : Overture (C Major) ("Die Weihe des Hauses") |
Opera 125 | : Symphony No.9 (d Minor) |
Opera 126 | : 6 Bagatelles for Piano |
Opera 127 | : String Quartet (E-flat Major) |
Opera 128 | : Song ("Der Kuss") |
Opera 129 | : Rondo a capriccio for Piano (G Major) ("Rage over a lost Penny") |
Opera 130 | : String Quartet (B-flat Major) |
Opera 131 | : String Quartet (c-sharp Minor) |
Opera 132 | : String Quartet (a Minor) |
Opera 133 | : "Grosse Fuge" for String Quartet (B-flat Major) |
Opera 134 | : "Grosse Fuge" for Piano, 4 Hands (arrangement of Opera 133) |
Opera 135 | : String Quartet (F Major) |
Opera 136 | : Cantata ("Der glorreiche Augenblick") |
Opera 137 | : Fugue for String Quintet (D Major) |
Opera 138 | : Overture (C Major) ("Leonore No.1"*) |
DÖNEMİN ÖZELLİKLERİ
KLASİK DÖNEM
Edebiyatta olduğu gibi müzikte de "klasik" teriminin kullanılışı 1800 lü yıllara rast gelir. 1700' lerin ortaları ile 1800' ler klasik müzik için çok önemli bir çağdır ve "Aydınlanma Çağı" olarak anılır.
Klasik çağın ilk dönemine Bach tarzı hakimdir. İkinci yarıdaysa Haydn; Mozart ve Beethoven ile birlikte, farklı tarzları ve yaratıcılıklarıyla Viyana'yı Avrupa'nın müzik merkezi haline getirirler. Bu besteciler 18. yüzyılın ikinci yarısıyla özdeşleşir. Özellikle Bach, ortaçağdan ve Rönesans’tan devraldığı müzik kültürünü zirveye ulaştırmıştır. Ancak Bach’ın ölümünden hemen önceki ve hemen sonraki dönemlerde Bach’a oranla kesin bir yüzeysellik görülür. Eserlerdeki kompozisyonların zayıflığı, ancak yeni bir çokseslilik, yeni bir yoğunluk ve yeni bir müzik düşüncesi getiren Haydn ve Mozart dehaları sayesinde 1780’ e doğru telafi edilecektir. Haydn ve Mozart yetişme döneminde eserlerinin tek bir notasını bile bilmedikleri Bach’ın üslubundan çok uzaktır.
Klasik dönem ilk olarak sonat formunda köklü değişimlere gitti, senfonileri yarattı, solo konçerto ve solo piyano sonatı gibi yenilikler getirdi, yaylı çalgılar dörtlüsü ve diğer oda müziği kavramları müziğin içine girdi. Yine bu dönemde orkestraların yapısı değişti, hem enstrüman hem de kişi sayısı olarak bir hayli arttı. Piyano, klavsenin yerini aldı ve klasik dönemin en önemli enstrümanı haline geldi.
Klasik çağın ilk dönemine Bach tarzı hakimdir. İkinci yarıdaysa Haydn; Mozart ve Beethoven ile birlikte, farklı tarzları ve yaratıcılıklarıyla Viyana'yı Avrupa'nın müzik merkezi haline getirirler. Bu besteciler 18. yüzyılın ikinci yarısıyla özdeşleşir. Özellikle Bach, ortaçağdan ve Rönesans’tan devraldığı müzik kültürünü zirveye ulaştırmıştır. Ancak Bach’ın ölümünden hemen önceki ve hemen sonraki dönemlerde Bach’a oranla kesin bir yüzeysellik görülür. Eserlerdeki kompozisyonların zayıflığı, ancak yeni bir çokseslilik, yeni bir yoğunluk ve yeni bir müzik düşüncesi getiren Haydn ve Mozart dehaları sayesinde 1780’ e doğru telafi edilecektir. Haydn ve Mozart yetişme döneminde eserlerinin tek bir notasını bile bilmedikleri Bach’ın üslubundan çok uzaktır.
Klasik dönem ilk olarak sonat formunda köklü değişimlere gitti, senfonileri yarattı, solo konçerto ve solo piyano sonatı gibi yenilikler getirdi, yaylı çalgılar dörtlüsü ve diğer oda müziği kavramları müziğin içine girdi. Yine bu dönemde orkestraların yapısı değişti, hem enstrüman hem de kişi sayısı olarak bir hayli arttı. Piyano, klavsenin yerini aldı ve klasik dönemin en önemli enstrümanı haline geldi.
20. yüzyılın ortalarına kadar, Haydn ve Mozart’ın son eserleri ve Beethoven’in hemen hemen bütün eserleri, bestecilerin ve dinleyicilerin düzeylerini belirleme konusunda baş eserlerdir. Özellikle bu anlamda bu üç besteci “klasik” tir. Onlar tarihte keşfedilmeye ihtiyaçları olmayan ilk bestecilerdir. Haydn ve Mozart, kendi dönemlerinden günümüze kadar repertuvarda ve dinleyicinin zihninde çok sağlam bir yer edinmişlerdir. Onlar en büyük eserlerini, o dönemde ortaya çıkan ve istensin veya istenmesin, bugün de müzik hayatımızın temelini oluşturan konserler için yazmışlardır. Aynı şekilde senfonik orkestrayı yaratmışlardır ve (özellikle Haydn) yaylılar dörtlüsünden senfoniye kadar yeni türlerin parlak örneklerini vermişlerdir. Bu bestecilerin piyano sonatlarını ve (özellikle Mozart tarafından) temelden değiştirilen konçerto türündeki eserlerini ve operalarını da anmadan geçilemez. Senfonik müziği (veya orkestra müziğini) oda müziğinden ayırmışlar ve Viyana müziğinin, bir buçuk yüzyılı aşkın bir süre boyunca bütün Avrupa’ya hakim olmasını sağlamışlardır. Nihayet, bu müzisyenler sanatçının özgürlüğü ilkesini iktidarlara ve topluma kabul ettirmişlerdir.
Klasik üslup 1780-1815 arasında en parlak dönemini yaşmıştır. Viyana üslubunda yalnız değişik milletlerin değil, toplumun farklı kesimlerinin duyguları da biraraya gelmiştir. Viyana üslubu; kültürlü kesim, aristokrat ve halk tabakalarının hepsine hitap ederek evrensele yönelen bir sanat ortaya koymuştur. Doğallıktan yana olan bu dönemin düşünürleri, Barok dönemin bestecilerini fazla karmaşık olmakla, müziğin temel amaçlarını unutmakla suçlamışlardır. Böylece Klasik dönem, müzik tarihine, teknik karmaşayı yenmiş ve doğallığa ulaşmış, yalınlaşmış bir dönem olarak geçmektedir.
ROMANTİK DÖNEM
Romantizm dönem olarak, 19. yüzyılın başlarından 20. yüzyılın başlarına kadar geçen süreyi kapsar. Genel anlamıyla sanattaki romantizm akımının birçok teması müzikte de yerini almıştır.
19. yüzyılla birlikte besteciler eserlerini yazarken romantik romanlar ve dramalardan etkilenmeye başlamışlardır. Bu özellikle opera ve senfonik şiirlerde göze çarpmaktadır.
19. yüzyılla birlikte besteciler eserlerini yazarken romantik romanlar ve dramalardan etkilenmeye başlamışlardır. Bu özellikle opera ve senfonik şiirlerde göze çarpmaktadır.
Romantik dönemde de farklı yenilikler ortaya çıkmış ve müzik yeniden kendini keşfetmiştir. Uzun ve açıklayıcı melodiler, renkli armoni, çalgıların çeşitliliği, ritmlerdeki özgürlük ve esneklik en önemli değişimlerdi. Ancak müzikal formda çok fazla bir yenilenme söz konusu değildir. Bu dönemde eser veren bestecilerin en önemli özellikleri; önceki dönem müziğine duydukları saygı ve geçmişten beri süregelen katı müzik kurallarına sıkı sıkıya bağlılıklarıdır. L.V. Beethoven dünyanın ilk romantiği olarak kabul edilir ve hem klasik, hem romantik dönem bestecisidir. Beethoven' ın klasik ve romantik akımları birbirine bağlayan müziğinin ardından, çağdaşları sayılan Weber, Brahms, Tchaikovksy, Bruckner, Schubert ve Rossini ilk katıksız Romantikler kuşağı olarak bilinir ve Romantik dönemi gerçek anlamıyla başlatan da onlar olmuşlardır. Bu bestecilerin 1830'larda ölmesiyle ikinci kuşak Romantikler döneme ağırlıklarını koymuşlardır.
1803–1813 yılları arasında doğan Hector Berlioz, Frederic Chopin, Mikhail Ivanovich Glinka, Franz Liszt, Felix Mendelssohn, Robert Schumann, Giuseppe Verdi ve Richard Wagner gibi besteciler ise ikinci jenerasyon romantiklerdir.
Oda müziği klasik dönemin ürünüyse, senfoni de romantik dönemin ürünüdür. Bu dönemde birbiri ardına olağanüstü senfoniler, liedler, koral müzikler, operalar, uvertürler, konçertolar yazılmış ve yorumlanmıştır. Özellikle Verdi'nin operaları bugün bile hayranlıkla dinlenmektedir. Dönemin sonlarına doğru atağa geçen bale türü ise klasik müziğe dansın eşsiz güzelliğini getirmiştir. Liszt ve Wagner'in müziği; formunun genişlemesi, armonik yapıları ve ilginç çalış teknikleriyle gelecekteki müziğin ilk sinyallerini verirken, Schumann gibi bazı besteciler de klasik formlardan vazgeçmemiştir.
Romantik dönemin en gözde çalgısı piyano olmuştur. En küçük sesten, en büyük sese kadar bütün seslerin her tür duyarlılığı yansıtması nedeniyle, bestecilerin tüm fırtınalı, hırçın ve inişli çıkışlı duygularını en güzel anlatan çalgı onlar için artık piyanodur. Bu dönemin bestecileri çalgılarının olanaklarını çok iyi tanıdıklarından kendi parlak yetenekleriyle çalgının tüm sınırlarını zorlamışlardır. Ancak tarihe adını gerçekten bileğinin hakkıyla yazdıran keman virtüözü Paganini' nin yeteneği öylesine olağanüstüdür ki şeytanla işbirliği yaptığı inancı almış yürümüştür. Çağının çok ilerisinde olan bu keman ustasının yazdığı ve yorumladığı eserleri aynı ustalıkta seslendirebilecek kemancı bugün bile yok denecek kadar azdır.
0 Yorumlar