Dönem Ödevim

Doğu Avrupa ülkeleri



MOLDOVA

Konum: Doğu Avrupa'da, Romanya'nın kuzeydoğusunda yer alır.
Coğrafi konumu: 47 00 Kuzey derecesi, 29 00 Doğu boylamı
Haritadaki konumu: Doğu Avrupa
Yüzölçümü: 33,843 km²
Sınırları: toplam: 1,389 km
sınır komşuları: Romanya 450 km, Ukrayna 939 km
Sahil şeridi: 0 km (kara ile çevrili)
İklimi: Sert olmayan kışlar, sıcak yazlar
Arazi yapısı: İnişli çıkışlı stepler, Karadeniz'in güneyinde aşamalı yokuşlar.
Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Nistru (Dnister) Nehri 2 m
en yüksek noktası: Dealul Balanesti 430 m
Doğal kaynakları: Linyit, fosfatlar, alçıtaşı, işlenebilir toprak
Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %53
daimi ekinler: %14
otlaklar: %13
ormanlık arazi: %13
diğer: %7 (1993 verileri)
Sulanan arazi: 3,110 km² (1993 verileri)
Doğal afetler: Toprak kaymaları
Coğrafi not: Kara ile çevrili


Nüfus Bilgileri

Nüfus: 4,431,570 (Temmuz 2001 verileri)
Nüfus artış oranı: %0.05 (2001 verileri)
Mülteci oranı: -0.3 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)
Bebek ölüm oranı: 42.74 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 64.6 yıl
erkeklerde: 60.15 yıl
kadınlarda: 69.26 yıl (2001 verileri)
Ortalama çocuk sayısı: 1.67 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.2 (1999 verileri)
HIV/AIDS - hastalığı olan insan sayısı: 4,500 (1999 verileri)
HIV/AIDS - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 100 den az (1999 verileri)
Ulus: Moldovalı
Nüfusun etnik dağılımı: Moldovalı/Romanyalı %64.5, Ukraynalı %13.8, Rus %13, Gagauz %3.5, Yahudi %1.5, Bulgar %2, diğer %1.7 (1989 verileri)
Din: Doğu Ortodoksları %98.5, Museviler %1.5, Baptistler (1991)
Diller: Moldovaca (resmi), Rusça, Gagauzca
Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler
toplam nüfusta: %96
erkekler: %99
kadınlar: %94 (1989 verileri)


Yönetimi

Ülke adı: Resmi tam adı: Moldova Cumhuriyeti
kısa şekli : Moldova
Yerel tam adı: Republica Moldova
eski: Moldavia Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
Yönetim biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet
Başkent: Kişinev
Bağımsızlık günü: 27 Ağustos 1991 (Sovyetler Birliğinden ayrıldı)
Milli bayram: Bağımsızlık günü, 27 Ağustos (1991)
Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: ACCT, BIS (Uluslararası İmar Bankası), BSEC (Karadeniz Ekonomik İşbirliği), CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), CE (Avrupa Konseyi), CEI (Orta Avrupa Girişimi), CIS (Bağımsız Devletlerin Topluluğu), EAPC (Avrupa - Atlantik Ortaklık Konseyi), EBRD (Avrupa Yatırım ve Kalkınma Bankası), ECE (Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri Konfederastonu), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu),Intelsat, Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), OSCE (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü), PFP (Barış için Ortaklık), UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UPU (Dünya Posta Birliği), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü)


Ekonomik Göstergeler

GSYİH: Satınalma Gücü paritesi - 11.3 milyar $ (2000 verileri)
GSYİH - reel büyüme: %-1.5 (2000 verileri)
GSYİH - sektörel bileşim: tarım: %31
endüstri: %35
hizmet: %34 (1998)
Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %32 (2000 verileri)
İş gücü: 1.7 milyon (1998)
İşsizlik oranı: %1.9 ( 2000)
Endüstri: Gıda, tarım makineleri, beyaz eşya, şeker, bitkisel yağ, ayakkabı, tekstil
Endüstrinin büyüme oranı: %3 (2000 verileri)
Elektrik üretimi: 4.155 milyar kWh (1999)
Elektrik tüketimi: 5.78 milyar kWh (1999)
Elektrik ihracatı: 0 kWh (1999)
Elektrik ithalatı: 1.916 milyar kWh (1999)
Tarım ürünleri: Sebze, meyve, şarap, üzüm, şeker pancarı, ayçiçeği çekirdeği, tütün, sığır eti, süt
İhracat: 500 milyon $ (2000)
İhracat ürünleri: Gıda maddeleri %57, şarap, tütün, tekstil, ayakkabı, makine (1999)
İhracat ortakları: Rusya %41, Romanya %9, Almanya %8, Ukrayna %7, İtalya, Beyaz Rusya (1999)
İthalat: 761 milyon $ (2000)
İthalat ürünleri: Mineral ürünler ve yakıt %38, makine ve parça, kimyasallar, tekstil (1999)
İthalat ortakları: Rusya %21, Romanya 1%6, Ukrayna %14, Almanya %12, İtalya %6, Beyaz Rusya (1999)
Dış borç tutarı: 900 milyon $ (2000)
Para birimi: Moldova Leusu (MDL)
Para birimi kodu: MDL
Mali yıl: Takvim yılı


İletişim Bilgileri

Kullanılan telefon hatları: 627,000 (1997)
Telefon kodu: 373
Radyo yayın istasyonları: AM 7, FM 50, kısa dalga 3 (1998)
Radyolar: 3.22 milyon (1997)
Televizyon yayını yapan istasyonlar: 1 (1995)
Televizyonlar: 1.26 milyon (1997)
Internet kısaltması: .md
Internet servis sağlayıcıları: 2 (1999)
Internet kullanıcıları: 15,000 (2000)


Ulaşım ve Taşımacılık

Demiryolları: 1,328 km (1992)
Karayolları: 20,000 km (1990)
Su yolları: 424 km (1994)
Boru hatları: doğal gaz 310 km (1992)
Limanları: yok
Hava alanları: 30 (2000 verileri)



ROMANYA

Konum: Güneydoğu Avrupa'da, Karadeniz kıyısında, Bulgaristan ile Ukrayna arasında yer alır.
Coğrafi konumu: 46 00 Kuzey derecesi, 25 00 Doğu boylamı
Haritadaki konumu: Avrupa
Yüzölçümü: 237,500 km²
Sınırları: toplam: 2,508 km
sınır komşuları: Bulgaristan 608 km, Macaristan 443 km, Moldova 450 km, Yugoslavya 476 km, Ukrayna (kuzey) 362 km, Ukrayna (doğu) 169 km
Sahil şeridi: 225 km
İklimi: Ilıman.
Arazi yapısı: Orta kısımda yer alan Transilvanya Havzası, Moldova Ovasından Karpat Dağları ile ayrılır.
Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Karadeniz 0 m
en yüksek noktası: Moldoveanu 2,544 m
Doğal kaynakları: petrol, kereste, doğal gaz, kömür, tuz, demir, işlenebilir arazi, hidro enerji
Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %41
daimi ekinler: %3
otlaklar: %21
ormanlık arazi: %29
diğer: %6 (1993 verileri)
Sulanan arazi: 31,020 km² (1993 verileri)
Doğal afetler: Depremler, heyelanlar


Nüfus Bilgileri

Nüfus: 22,364,022 (Temmuz 2001 verileri)
Nüfus artış oranı: %-0.21 (2001 verileri)
Mülteci oranı: -0.6 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)
Bebek ölüm oranı: 19.36 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 70.16 yıl
erkeklerde: 66.36 yıl
kadınlarda: 74.19 yıl (2001 verileri)
Ortalama çocuk sayısı: 1.35 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.02 (1999 verileri)
HIV/AIDS - hastalığı olan insan sayısı: 7,000 (1999 verileri)
HIV/AIDS - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 350 (1999 verileri)
Ulus: Romen
Nüfusun etnik dağılımı: Romen %89.5, Macar %7.1, Roma 1%.8, Alman %0.5, Ukraynalı %0.3, diğer %0.8 (1992)
Din: Romanya Ortodoksları %70, Roma Katolikleri %3, Diğer Katolikler %3, Protestanlar %6, inançsız %18
Diller: Romence, Macarca, Almanca
Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler
toplam nüfusta: %97
erkekler: %98
kadınlar: %95 (1992 verileri)


Yönetimi

Ülke adı: Romanya
Yönetim biçimi: Çok Partili Cumhuriyet
Başkent: Bükreş
İdari bölümler: 40 bölge ve 1 belediye; Alba, Arad, Arges, Bacau, Bihor, Bistrita-Nasaud, Botosani, Braila, Brasov, Bucuresti, Buzau, Calarasi, Caras-Severin, Cluj, Constanta, Covasna, Dimbovita, Dolj, Galati, Gorj, Giurgiu, Harghita, Hunedoara, Ialomita, Iasi, Maramures, Mehedinti, Mures, Neamt, Olt, Prahova, Salaj, Satu Mare, Sibiu, Suceava, Teleorman, Timis, Tulcea, Vaslui, Vilcea, Vrancea
Bağımsızlık günü: 1881 (Türkiye'den)
Milli bayram: Birleşme Günü (Romanya ile Transilvanya'nın), 1 Aralık (1918)
Anayasa: 8 Aralık 1991
Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: ACCT, AG (Avustralya Grubu), BIS (Uluslararası İmar Bankası), BSEC (Karadeniz Ekonomik İşbirliği), CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), CE (Avrupa Konseyi), CEI (Orta Avrupa Girişimi), EAPC (Avrupa - Atlantik Ortaklık Konseyi), EBRD (Avrupa Yatırım ve Kalkınma Bankası), ECE (Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu), Avrupa Birliği, FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), G- 9, G-77, IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri Konfederastonu), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Inmarsat (Uluslararası Denizcilik Uydu Teşkilatı), Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), LAIA (Latin Amerika Entegrasyon Birliği), MONUC (BM Kongo Operasyonu), NAM, NSG, OAS (Amerika Devletleri Teşkilatı), OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), OSCE (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü), PCA (Daimi Hakemlik Mahkemesi), PFP (Barış için Ortaklık), UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UNIKOM (BM Irak-Kuveyt Gözlem Misyonu), UNMEE (BM Etyopya-Eritre Misyonu), UNMIBH (BM Bosna Hersek Misyonu), UNMIK (BM Kosova Geçici Yönetimi), UPU (Dünya Posta Birliği), WCL (Dünya Emek Konfederasyonu), WEU (Batı Avrupa Konseyi), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü), ZC


Ekonomik Göstergeler

GSYİH: Satınalma Gücü paritesi -132.5 milyar $ (2000 verileri)
GSYİH - reel büyüme oranı: %2.2 (2000 verileri)
GSYİH - sektörel bileşim: tarım: %13.9
endüstri: %32.6
hizmet: %53.5 (2000)
Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %45.7 (2000 verileri)
İş gücü: 9.9 milyon (1999 verileri)
İşsizlik oranı: %11.5 (1999)
Endüstri: Tekstil ve ayakkabı, hafif endüstri, madencilik, kereste, yapı malzemeleri, metalürji, kimyasallar, gıda maddeleri, petrol arıtımı
Endüstrinin büyüme oranı: %8 (2000)
Elektrik üretimi: 49.036 milyar kWh (1999)
Elektrik tüketimi: 44.768 milyar kWh (1999)
Elektrik ihracatı: 1.935 milyar kWh (1999)
Elektrik ithalatı: 1.1 milyar kWh (1999)
Tarım ürünleri: Buğday, mısır, şeker pancarı, ayçiçeği tohumu, patates, üzüm, yumurta, koyun
İhracat: 11.2 milyar $ (2000 verileri)
İhracat ürünleri: Tekstil ve ayakkabı %26, metal ve metal ürünleri %15, makine ve parça %11, mineraller ve yakıtlar %6 (1999)
İhracat ortakları: İtalya %23, Almanya %18, Fransa %6, Türkiye %5, ABD (1999)
İthalat: 11.9 milyar $ (2000 verileri)
İthalat ürünleri: Makine ve parçalar %23, yakıt ve mineraller %12, kimyasallar %9, tekstil ve ürünleri %19 (1999)
İthalat ortakları: İtalya %20, Almanya %19, Fransa %7, Rusya %6 (1999)
Dış borç tutarı: 9.3 milyar $ (2000 verileri)
Para birimi: Leu (ROL)
Para birimi kodu: ROL
Mali yıl: Takvim yılı


İletişim Bilgileri

Kullanılan telefon hatları: 3.777 milyon (1997)
Telefon kodu: 40
Radyo yayın istasyonları: AM 40, FM 202, kısa dalga 3 (1998
Radyolar: 7.2 milyon (1997)
Televizyon yayını yapan istasyonlar: 48 (1995)
Televizyonlar: 5.25 milyon (1997)
Internet kısaltması: .ro
Internet servis sağlayıcıları: 38 (2000)
Internet kullanıcıları: 600,000 (2000)


Ulaşım ve Taşımacılık

Demiryolları: 11,385 km (1996)
Karayolları: 153,359 km (1998 verileri)
Su yolları: 1,724 km (1984)
Boru hatları: Ham petrol 2,800 km; petrol ürünleri 1,429 km; doğal gaz 6,400 km (1992)
Limanları: Braila, Constanta, Galati, Mangalia, Sulina, Tulcea
Hava alanları: 62 (2000 verileri)
Helikopter alanları: 1 (2000 verileri)